HERKES İÇİN ACİL SAĞLIK DERNEĞİ’NDEN:
YAZICIYI ÖLDÜREN FUTBOL DEĞİL
Türk futbolu, İbrahim Yazıcı’nın vefatıyla sarsıldı. Bursaspor Başkanı
İbrahim Yazıcı, 65 yaşında hayata gözlerini yumdu. Yazıcı, Bursaspor’un Orduspor
ile deplasmanda oynadığı maçın ardından Bursa’ya döndüğü sırada kalp krizi
geçirdi. Son üç ay içerisinde toplam üç kez kalp krizi geçiren bir kişi acaba
kurtulabilir miydi ? O’nu öldüren futbol tutkusu mu ?
Bu soruların yanıtlarına
bakalım:
Kalp ve damar hastalıkları günümüz modern toplumlarını tehdit eden,
en sık görülen hastalıktır. Türkiye’de hastalık nedeniyle görülen ölümlerin
yüzde kırkbeşinden kalp ve damar hastalıkları sorumludur. Kalp hastalıkları
erkeklerde 45 yaş, kadınlarda ise 65 yaşın üzerinde daha risklidir. Ani
ölümlerin yüzde 90’ı kalp ve damar hastalıklarından kaynaklanmaktadır.
Kalp hastalıklarında riski arttıran faktörler şöyle sıralanabilir:
i) Yaş
faktörü, hastalığın en büyük risk unsurlarındandır. Kadınlarda 65, erkeklerde
ise 45 yaşın üzerindekilerde risk artar. ii) Kalp hastalıkları erkeklerde,
kadınlara göre daha sık görülmektedir. iii) Önemli bir risk faktörü genetik
unsurlardır. Eğer anne, baba, kardeş gibi birinci dereceden akrabalarda kalp
hastalığı olan ani ölüm, felç geçiren varsa o kişide de risk artar. iv) Şeker
hastalığı, v) Yüksek kolesterol, vi) Yüksek tansiyon, vii) Aşırı kilo, viii)
Hareketsizlik, ix) Stres, x) Sigara ve alkol kullanımı. Kalp krizini tanıyabilir miyiz? Belirtisi var mı? Hangi durum acildir?
Göğüste
sıkıştırıcı veya baskı tarzında ağrı, dolgunluk hissi en sık rastlanan
yakınmadır. Bu, başlangıçta gelip geçici olabilir. Bu ağrı eğer, 15 dakikadan
uzun sürüyorsa kalp krizi akla gelmelidir. Kısa süren ağrılar spazm ile ilgili
olabilir. Kalp krizinin öncüsü niteliğindedir ve “nasıl olsa geçer !” diye vakit
geçirilmemelidir. Göğüs ağrısı omuza, kollara, sırta, çeneye, mideye
yayılabilir. Sersemlik hissi, terleme, bulantı-kusma, nefes darlığı, çarpıntı,
soğuk terleme veya baş dönmesi de göğüs ağrısına eşlik edebilir veya tek başına
ilk belirti olabilir.
Kalp krizi şüphesi varsa ne yapabiliriz? İlkyardımda neler yaşam kurtarıcıdır?
i) 112 Acil Ambulansın erkenden aranması en doğru
ilk adımdır. Mecbur kalmadıkça böyle bir hastayı kendi aracınızla Acil Servis’e
götürmeyi düşünmeyin. ii) Kanın damar içinde pıhtılaşmasını geciktirmek için 300
mg midede çözünen aspirinlerden bir adet çiğnetin; bütün olarak içirmeyin.
Çiğneyerek hem yan etki azalır, hem de etki süresi kısalır. iii) İbrahim YAZICI
gibi daha önceden tanı konulmuş ve kalp krizi geçirmiş kişilere verilmiş olan
“dil altı ilaçlar” vardır. Böyle bir ilacı varsa bunu hemen dilinin altına
koyun. Bu ilaçlar süratle koroner damarları genişletir ve yaşam kurtarır. iv)
Bilinci kapalı olan biriyle karşı karşıya iseniz öncelikle hava yolunun açık
olup olmadığına, soluk alıp almadığına daha sonra da nabız ve tansiyonuna
bakılmalıdır. v) Yardım eden kişinin sakin, soğuk kanlı olması hastayı
kurtarması açısından çok önemlidir. Sizin telaşınız, zaten göğüs ağrısı
nedeniyle endişeli olan kişiyi daha da endişelendirir ve kurtulma şansı düşer.
Zaman neden önemlidir ?
Kalp krizi kalp kasının ölümü anlamına gelir.
Kalbi besleyen koroner damarlarda kan akımının kesilmesi sonucu kalp krizi
meydana gelir. Kan akımı kesilmesi çoğunlukla damar sertliği olan bölgenin pıhtı
ile aniden tıkanması sonucunda oluşur. Uzun süren spazm da kalp krizine yol
açabilir. Ölen hücreler kendini yenileyemez ve onaramaz. Yerine kasılmayan yara
dokusu oluşur. Bunun için zamanlama altın değerindedir. Yakınmanın
başlangıcından itibaren ilk saatler çok önemlidir.Her geçen dakika daha fazla
hücre ölümü demektir.
Acil Servis’te Neler Yapıyoruz?
Kalp krizinde hızlı
ve bilinçli hareket edilmelidir. Erken tanı ve tedavi insanı yaşattığı gibi
ilerideki hayatında da yaşam kalitesini arttırır. Hastanede pıhtı çözücü ilaçlar
damardan verilerek koroner damarlara balon ve/veya stent uygulaması yapılarak
veya acil by-pass cerrahi ile kalbin kanlanmasının tekrar sağlanması
gerekmektedir. Kalp krizi süresince ciddi ritim bozuklukları oluşabilir. Bunun
sonucunda kalp, hayati organlara yeterli kan akımı sağlayamaz. Kalbin normal
çalışmasını hızlı bir şekilde sağlamak gerekir. Bunun için olanak yoksa kalp
masajı; olanak varsa elektriksel şok ve ilaçlar kullanılır. İbrahim Yazıcı’da
tedavi sırasında ani kalp durması gelişmiş ve yapılan müdahaleler ile önce
hayata döndürülmüş ama sonrasında kuratılamamıştır. Kalp krizi süresince
hastanın koroner yoğun bakımda takip edilmesi gerekmektedir.
İbrahim Yazıcı’yı ölümden koruyabilir miydik? O’nu öldüren futbol mu?
İbrahim Yazıcı
ölümden kurtulabilirdi. Nasıl mı? Öncelikle her bireyin kolesterol profili,
açlık kan şekeri ve tansiyonuna göre kardiyak riskinin belirlenmesi ve risk
doğrultusunda gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir. Yukarıda sıralanan risk
faktörlerinin teker teker bertaraf edilmesi ölüm olasılığını düşürmektedir:
Sigarayı bırakmak, stres faktörlerini ortadan kaldırmak, gerekirse bizi strese
sokan kişi, kişiler, olaylardan uzaklaşmak, stresle başedecek yöntemleri
öğrenmek ve uygulamak, kolesterol seviyeleri eğer yüksekse düşürmek, tansiyon ve
kan şekerini normal seviyelere indirmek için tedavi olmak. İbrahim Yazıcı,
futbol konusunda tarih yazdı. Futbola ve Bursaspora verdiği değeri keşke kendi
sağlığına da gösterseydi. Keşke doktorlarını dinleseydi. O zaman, bu kadar büyük
bir emek ve deneyim çok daha uzun yıllar sağlıkla sürer giderdi.
http://www.haberburcu.com/guncel/uzm-dr-rodoplu-ibrahim-yaziciyi-olduren-futbol-degil-h188784.html
http://haber.stargazete.com/saglik/ibrahim-yaziciyi-olduren-futbol-degil/haber-752265
http://www.yirmidorthaber.com/spor/ibrahim-yaziciyi-olduren-futbol-degil-h42138.html
http://www.haberler.com/uzm-dr-rodoplu-ibrahim-yazici-yi-olduren-futbol-4608680-haberi/
http://www.bugun.com.tr/son-dakika/uzm-dr-rodoplu-ibrahim–haberi/619243
http://yurthaber.mynet.com/yorum/liste/856852
http://www.2haber.com/uzm-dr-rodoplu-ibrahim-yazici-yi-olduren-futbol-882541h.html
http://www.2haber.com/uzm-dr-rodoplu-ibrahim-yazici-yi-olduren-futbol-882541h.html
